Autor SQ7OVV

Kat. C

2013#16

Tester elementów elektronicznych

Popularny tester elementów opracowany przez Karla Kübblera. Umożliwia pomiar elementów półprzewodnikowych (tranzystory, diody) i pasywnych (rezystory, kondensatory). Niezbędny do określenia przydatności elementu, przydatny np. do szybkiego określenia wyprowadzeń tranzystora.

Funkcjonalność testera

Urządzenie powstało jako tester tranzystorów i szybko zostało rozbudowane o kolejne funkcjonalności. Dziś potrafi sprawdzać tranzystory bipolarne, unipolarne, diody, rezystory, cewki, kondensatory, tyrystory oraz diody zenera.

Tester posiada dwa zespoły kontaktów pomiarowych. Jeden 3-stykowy i drugi 2-stykowy. Zespół 2-stykowy służy do pomiaru diod zenera. Pozostałe pomiary obsługuje zespół 3-stykowy.

Pomiar diod zenera jest prosty. Wystarczy do styków zespołu 2-stykowego wpiąć badaną diodę i włączyć pomiar przez przytrzymanie klawisza. W czasie trzymania klawisza pracuje przetwornica podająca napięcie pomiarowe na gniazdo i badane jest napięcie zenera danej diody. Pomiaru napięcia dokonuje procesor Atmega328P, który jest sercem systemu testera. Przetwornica zasila gniazdo pomiarowe napięciem bliskim 50V i jest to ograniczenie zakresu pomiaru diod zenera. Wynik pomiaru ukazuje się na wyświetlaczu przez kolejne kilka sekund i tester się wyłącza. Pomiary diod zenera możemy dokonywać wyłącznie przy zasilaniu urządzenia z zewnętrznego zasilacza ze względu na spory pobór prądu przez przetwornicę.

Pozostałe pomiary są dokonywane w zespole styków pomiarowych 3-stykowym. Wystarczy dowolny element badany podłączyć pod zespół styków w dowolnej konfiguracji a tester sam rozpozna rodzaj elementu mierzonego, jego konfigurację oraz poda parametry. Dla tranzystora bipolarnego to będzie współczynnik wzmocnienia, napięcie złącza baza-emiter oraz poda rozpoznanie typu (NPN czy PNP) i rozkład nóżek (np 123=EBC).

Urządzenie mierzy kondensatory w zakresie pojemności 25pF do 100mF (pomiar tych ostatnich niestety trwa dość długo).Dla kondensatorów o pojemności powyżej 2uF urządzenie również mierzy ESR (ekwiwalentną rezystancję szeregową), co jest ważnym parametrem dla zastosowań w pracy impulsowej kondensatora.

Pomiar indukcyjności odbywa się w zakresie od 10uH do ponad 20H. Zakres pomiaru rezystancji to począwszy od 0,1Ω do 50MΩ.

Zwykłe diody są rozpoznawane i tester pokazuje kierunek włączenia i pod które styki gniazda pomiarowego została dioda podpięta oraz jakie jest jej napięcie przewodzenia.

Budowa testera

Urządzenie jest na tyle proste w montażu, że nadaje się znakomicie dla początkujących konstruktorów. Grube ścieżki oraz duże pady lutownicze ułatwiają pracę i zmniejszają ryzyko odparzeń druku przy lutowaniu.

Montaż należy rozpocząć od dokładnego zapoznania się z płytką i rozmieszczeniem elementów. Przyjmijmy, że góra płytki, to krawędź, na której jest miejsce do wlutowania szyny do podłączenia wyświetlacza. Wtedy procesor jest poziomo i jego 1-sza noga jest z prawej strony u góry, a przetwornica jest pionowo z pierwszą nogą na dole. Gniazdo zasilacza zewnętrznego jest w prawym górnym rogu płytki.

Kolejność montażu:

  • Zapoznać się z płytką
  • Zainstalować 8 krosów widocznych na stronie opisowej płytki
  • Wlutować wszystkie oporniki
  • Wlutować podstawki pod układy scalone
  • Wlutować potencjometr montażowy
  • Wlutować stabilizatory napięć
  • Wlutować diody prostownicze separujące zasilania poszczególnych bloków
  • Wlutować goldpiny do podłączenia wyświetlacza
  • Wlutować kwarc oraz kondensatory
  • Wlutować tranzystory oraz cewkę przetwornicy
  • Wlutować gniazda pomiarowe lub goldpiny do ich podłączenia
  • Wlutować przycisk oraz diodę LED
  • Pomierzyć napięcia zasilania układów scalonych (przy wciśniętym przycisku)
  • Włożyć układ scalony przetwornicy
  • Zmierzyć napięcie na gnieździe pomiaru diod zenera (również przy wciśniętym przycisku)
  • Włożyć zaprogramowany procesor
  • Wcisnąć przycisk. Powinna się zapalić dioda LED na okres około 10 sekund
  • Podłączyć wyświetlacz
  • Wcisnąć przycisk i wyregulować kontrast wyświetlacza potencjometrem montażowym

Płytka testera została przystosowana do obudowy Z7A krajowego producenta. Obudowę trzeba dostosować przez wycięcie z wnętrza słupków montażowych oraz należy wyciąć odpowiednie otwory na wyświetlacz, gniazdo zasilania i przycisk oraz zamontować w płycie górnej styki pomiarowe. Można w tym celu użyć podstawki precyzyjnej dla 10-nóżkowego scalaka. Przydaje się też czasem płytka stykowa do pomiaru elementów SMD.

Opis w "Świat Radio"

02/2014 str. 49-51